Jak działa instalacja gazowa w samochodzie

Instalacja gazowa w samochodzie ma tylu zwolenników, co przeciwników. Z jednej strony znacząco obniża koszty podróżowania, ponieważ na chwilę obecną gaz jest ponad dwa razy tańszy od benzyny. Jednak z drugiej strony gaz LPG ma negatywny wpływ na silnik oraz jego podzespoły, a samo założenie instalacji to koszt kilku tys. zł. Bez względu na to, po której jesteś stronie, warto, abyś poznał zasadę działania oraz budowę instalacji gazowej w samochodzie.

Na rynku dostępnych jest sześć generacji LPG. Każda z nich działa w inny sposób, ma inną charakterystykę pracy oraz swoje wady i zalety. Dzisiaj opowiem o obecnie najczęściej stosowanej instalacji do silników z wtryskiem pośrednim, czyli o IV generacji. W kolejnym artykule opiszę instalację V generacji.

Co to jest LPG

Zacznijmy od podstaw. Instalacje gazowe zasilane są gazem LPG, czyli mieszaniną propanu i butanu. Gaz ten zmienia skład i swoją postać w zależności od ciśnienia i temperatury.
Przykładowo, w temperaturze pokojowej i przy ciśnieniu atmosferycznym LPG przyjmuje postać gazową, a w zbiorniku pod zwiększonym ciśnieniem ma postać cieczy, nad którą znajduję się faza gazowa.

Gaz w samochodzie jest przechowywany w stanie ciekłym, ponieważ jego objętość w tym stanie jest wielokrotnie mniejsza niż w przypadku stanu gazowego. Jednak ostatecznie do cylindrów musi trafić w stanie gazowym (w przypadku IV generacji), co wymusza zastosowanie kilku elementów.

Jak działa instalacja gazowa IV generacji

IV generacja to sekwencyjna instalacja gazowa, która wykorzystuje do swojego działania sterownik silnika, który zbiera bardzo dużo informacji z różnych czujników. Dzięki temu rozwiązaniu sposób podawania gazu jest bardzo zbliżony do podawania benzyny, więc silnik pracuje praktycznie identycznie zarówno na benzynie, jak i na gazie.

Instalacja gazowa IV generacji składa się z:

Zawór tankowania LPG

Zawór tankowania LPG służy do napełniania zbiornika gazem. Umieszczony jest zwykle na zderzaku lub pod klapką wlewu benzyny. Warto wiedzieć, że w różnych krajach stosuje się różne zawory, więc za granicą trzeba mieć ze sobą przejściówki.

Zbiornik gazu

Zbiorniki produkowane są w różnych kształtach m.in. toroidalne (przypominające koło zapasowe), czy cylindryczne. Pokryte są warstwą antykorozyjną. Na zbiorniku umieszczona jest tabliczka znamionowa, na której znajdziesz datę produkcji i datę ważności zbiornika. Przykładowo w zbiornikach toroidalnych tabliczka znajduje się po odkręceniu okrągłego dekla. Pamiętaj, że rzeczywista pojemność zatankowanego zbiornika LPG wynosi 80% nominalnej. Jeżeli butla ma nominalną pojemność 42l, możesz zatankować ok 33 litry gazu.

Wielozawór instalacji gazowej

Wielozawór pozwala m.in. na bezpieczne tankowanie przez ograniczenie możliwości zatankowania zbyt dużej ilości gazu do zbiornika oraz bezpieczny wypływ gazu do przewodów wysokociśnieniowych.

Przewody wysokociśnieniowe LPG

Ze zbiornika gazowego, gaz pod ciśnieniem dopływa przewodami wysokociśnieniowymi do reduktora-parownika.

Reduktor/parownik

Przez kanały w reduktorze-parowniku przepływa rozgrzany płyn chłodniczy umożliwiający zmianę gazu ze stanu ciekłego w gazowy. Ten proces nazywamy rozprężaniem gazu. Podczas rozprężania występuje gwałtowny spadek temperatury gazu, dlatego do czasu rozgrzania płynu chłodniczego, silnik jest zasilany benzyną.

Filtr fazy ciekłej i gazowej

Przed reduktorem lub w samym reduktorze umieszczony jest filtr fazy ciekłej (na zdjęciu po prawej), który oczyszcza gaz w stanie ciekłym i ochrania reduktor przed zanieczyszczeniami. Następnie gaz już w fazie lotnej przepływa przez filtr fazy lotnej (na zdjęciu po lewej) i dostaje się do wtryskiwaczy gazu. Zadaniem tego filtra jest ochrona wtryskiwaczy przed zanieczyszczeniami. Zarówno filtr fazy ciekłej jak i lotnej powinno wymieniać się co 10-12 tys. km.

Wtryskiwacze gazu

Zadaniem wtryskiwaczy jest podanie gazu w fazie lotnej do cylindrów silnika. Na rynku dostępnych jest wiele wtryskiwaczy, a od ich jakości zależy m.in. praca instalacji gazowej, praca silnika oraz poziom spalania.

Sterownik gazu [ECU GAZ]

Dawka wtryskiwanego gazu jest ustalana indywidualnie dla każdego cylindra poprzez przeliczenie sygnału sterującego wtryskiwaczem benzyny. Uwzględnia się przy tym charakterystyki pracy obu wtryskiwaczy tj. benzyny i gazu oraz właściwości obydwóch paliw.

Przełącznik gaz-benzyna

Naciśnięcie przycisku powoduje przełączenie zasilania silnika na gaz lub benzynę. Dodatkowo przełączniki wyposażone są we wskaźnik informujący o przybliżonej ilości gazu w zbiorniku LPG.

Instalacja gazowa w samochodzie – podsumowanie

Jak sam widzisz instalacja gazowa w samochodzie nie jest tak skomplikowana, jak mogłoby się wydawać. Jednak ogólna znajomość budowy to dopiero część sukcesu. Jeżeli chcesz kupić samochód z LPG, powinieneś wiedzieć jak ją sprawdzić. Dlatego już w najbliższym czasie na blogu pojawią się kolejne artykuły dotyczące instalacji gazowej.
Instalacja gazowa jest stosowana głównie do silników z wtryskiem pośrednim, dlatego już teraz zobacz, czym charakteryzuje się ten rodzaj wtrysku.